In de Europese gascrisis houdt Duitsland zijn kerncentrales toch open

De Duitse regering overweegt om de levensduur van haar drie overgebleven kerncentrales tot na 2022 te verlengen. Een bijzondere stap die te maken heeft met de gascrisis door de oorlog in Oekraïne.

De Duitse minister van Economie, Robert Habeck, maakte het nieuws bekend. Zijn ministerie had eerder in maart een rapport uitgebracht waarin het geoordeeld had dat verlenging van de levensduur van de kerncentrales niet nodig zou zijn.

De Duitse Bondskanselier Olaf Scholz verwierp in juni nog het idee om het gebruik van de overgebleven kerncentrales in het land te verlengen.

De huidige Duitse regering, onder leiding van Scholz, is een coalitie die geleid wordt door de SPD, aangevuld met de FDP en de Bündnis 90/Die Grünen. Hierdoor noemt men het een 'verkeerslichtcoalitie', naar de traditionele kleuren van de drie politieke facties.

Habeck en zijn partij, Die Grünen, waren tegen het openhouden van de kerncentrales. Ze hebben echter flink wat tegenstand te verduren gekregen nu gas schaarser is geworden en de steun van de bevolking voor kernenergie is toegenomen.

Aan de vooravond van de Russische invasie van Oekraïne schortte Duitsland de certificering van de gasleiding Nord Stream 2 op die Rusland met Duitsland verbindt.

De dochteronderneming van Gazprom in Duitsland, Nord Stream 2 AG, die verantwoordelijk was voor het beheer van de pijpleiding, verklaarde zich in mei failliet.

De voormalige Duitse Bondskanselier Angela Merkel beloofde in 2011, in de nasleep van de ramp in Fukushima in Japan, om de kerncentrales in Duitsland geleidelijk te sluiten.

Reuters meldt dat de drie overgebleven centrales in Duitsland in het eerste kwartaal van 2022 verantwoordelijk waren voor 6% van de elektriciteitsproductie van het land.

Duitsland is binnen de Europese Unie altijd een voorvechter geweest voor een beleid waarbij kernenergie langzaamaan verminderd zou worden ten gunste van gas en wind.

Door de steeds hogere gasprijzen als gevolg van de oorlog in Oekraïne wordt kernenergie echter steeds aantrekkelijker. Europese landen streven ernaar om minder afhankelijk te zijn van Rusland, de grootste leverancier van aardgas in Europa.

Het Europees Parlement stemde op 6 juli om aardgas en kernenergie als groene alternatieven te bestempelen, hetgeen achteraf nogal omstreden is gebleken.

Bloomberg meldt dat dit betekent dat beide energiebronnen toegang zullen krijgen tot miljarden euro's aan financiering van milieu-investeerders nu de Europese Unie de overgang naar klimaatneutraliteit probeert te maken.

Binnen de Europese Unie wordt kernenergie gesteund door Frankrijk en president Emmanuel Macron. In 2021 werd een brief opgesteld waarmee de EU-landen een 'nucleair bondgenootschap' organiseerden.

"Als Europa de klimaatoorlog wil winnen, heeft het kernenergie nodig," zo stelt de brief. "Het is voor iedereen een vitale en betrouwbare hulpbron om een koolstofarme toekomst veilig te stellen." Handtekeningen onder de brief zijn onder andere die van Frankrijk, Finland, Tsjechië, Hongarije en Polen.

De tegenstanders van kernenergie wijzen op rampen als Tsjernobyl en Fukushima. Ze vrezen dat zulke incidenten - die het leven in een groot gebied rondom de kerncentrale kunnen bedreigen - opnieuw zullen gebeuren als we meer kernenergie gaan gebruiken.

Voorvechters voor kernenergie beweren echter dat deze centrales, als ze strak beheerd worden, een veel beter alternatief kunnen zijn dan steenkool of aardgas. Ook zouden ze efficiënter zijn dan water of wind.

Tenslotte zeggen de voorstanders dat incidenten zoals in Tsjernobyl en Fukushima zwaar overdreven worden. Ze wijzen op de toeristische rondleidingen in de omgeving van spookstad Pripjat, waar Tsjernobyl ligt, die tot dit jaar nog gewoon plaatsvonden.

Tijdens de VN-conferentie over klimaatverandering in Glasgow in 2021, beter bekend als COP26, beloofden veel wereldleiders kernenergie te overwegen als een haalbaar alternatief om de uitstoot van broeikasgassen te beperken.

De Verenigde Naties hebben gewaarschuwd dat de schade die broeikasgassen aan het klimaat toebrengen tegen 2030 onomkeerbaar zal zijn geworden.

Tijdens de conferentie in Glasgow kondigden de Verenigde Staten een plan aan om € 25 miljoen te investeren in de bouw van kernreactoren in ontwikkelingslanden.

Het Verenigd Koninkrijk kondigde tijdens de conferentie een plan aan om meer dan € 344 miljoen te investeren in de bouw van modulaire kernreactoren, die goedkoper en veiliger zouden zijn dan de meeste huidige ontwerpen.

Intussen meldde Bloomberg dat China verwacht in de komende 15 jaar 150 nieuwe kernreactoren te bouwen als onderdeel van zijn plan om de doelstellingen voor vermindering van broeikasgassen te halen.

Een rapport van het Breakthrough Institute dat door Associated Press wordt aangehaald, wijst erop dat kernreactoren een sleutelrol kunnen spelen in de Amerikaanse overgang naar schone energie. Zal dit ook gelden voor Europa?