Orka-opstand: orka's keren zich tegen zeiljachten tijdens The Ocean Race

Het is een raadsel voor wetenschappers: orka's die boten rammen en daarbij vaak hakken en roeren vernielen. Zowel het JAJO-zeilteam als Mirpuri Trifork Racing werden voor de kust van Gibraltar aangevallen door de dreigende orka's.

De orka's voor de kust van Portugal en Spanje zijn de nieuwe piraten van de Straat van Gibraltar geworden. Ze jagen zeelieden langs de hele kust de stuipen op het lijf.

De aanvallen worden uitgevoerd door groepen orka's die tegen de romp rammen en het schip volledig de vernieling in helpen. Dit jaar zijn er al minstens drie zeilboten gezonken.

De Spaanse kustwacht heeft 54 incidenten geregistreerd en 13 van die aanvallen veroorzaakten aanzienlijke schade. Uit gegevens blijkt dat 90% van de aanvallen gericht is op zeilboten, en de theorie hierachter lijkt rechtstreeks uit een Hitchcock-film te komen.

Zowel het JAJO-team als het Mirpuri Trifork Racing-team varen met dezelfde zeilboot, een VO65-model dat speciaal is gebouwd voor The Ocean Race Sprint. Het doel van de race was om de wereld rond te zeilen, met de start in Alicante en de finish in Den Haag.

Beide zeilteams werden onderschept door de orka's die rondzwierven in de Straat van Gibraltar. Jelmer van Beek, kapitein van het JAJO-team, beschreef de situatie als "werkelijk angstaanjagend, drie orka's kwamen recht op ons af en begonnen het schip te raken. Ze richtten zich op de romp en het roer... Het is ongelooflijk om zulke mooie dieren te zien veranderen in zo'n bedreiging voor de boot en het team".

Van Beek besloot toen om de snelheid van het schip drastisch te verminderen. Na een reeks gecoördineerde aanvallen gericht op de romp, verdween de groep orka's weer in de diepten van de oceaan.

De aanval vond plaats op 23 juni om 14.50 uur net voor de westkust van Gibraltar, een gebied dat nu wordt onderzocht vanwege het overweldigende aantal aanvallen. Gelukkig liepen beide zeilteams alleen lichte schade op en konden ze doorgaan met The Ocean Race, met een goede tijd aan het einde van de race.

De mogelijke verklaringen voor de orka's die boten van miljardairs willen uitschakelen zijn echter lastiger te begrijpen... Wat is hun motief? Wie zit er achter deze bende orka's?

Sinds het begin van 2023 zwerven er erg veel orka's rond in de Atlantische Oceaan. De online publicatie Marine Mammal Science gelooft dat dit vreemde gedrag voortkomt uit vroegere trauma's met boten. De orka's werden geraakt door de romp of voelden onrust door de elektrische machines aan boord van het schip.

Alfredo Lopez, een Spaanse zeebioloog, besprak in National Geographic de terugkerende orka-interacties. Sinds 2020 zijn er in totaal 744 interacties geweest voor de Noord-Afrikaanse kust tot aan het Verenigd Koninkrijk. 505 van deze interacties is bestempeld als "aanvallen", maar slechts 19,9% van alle orka-aanvallen veroorzaakt serieuze schade.

De leider achter deze waterbende is een orka genaamd Gladis, een getraumatiseerde orka die een groep van 15 leden leidt. Wetenschappers geloven dat ze de jonge orka's laat zien hoe ze aanvallen kunnen coördineren en jachten tot zinken kunnen brengen.

Orka's staan bekend om hun ongelooflijke intelligentie en 'kinderlijke' nieuwsgierigheid. We weten tevens van orka's dat ze vaak voor hun plezier met elkaar spelen en regelmatig ook met hun prooi. Ze behoren tot de belangrijkste roofdieren van de oceaan en heersen over de zeeën!

De Ocean Race-jachten werden ongedeerd en ongemoeid gelaten toen ze eenmaal voorbij de Canarische Eilanden naar Kaapverdië zeilden. Later passeerden ze Kaapstad en raasden ze verder naar Kaap Hoorn en vervolgens omhoog naar de Golfstroom, waarna ze rechtstreeks koers zetten naar Den Haag.

Het 11th Hour Racing Team behaalde de 1e plaats na in totaal 29 punten te hebben gescoord tijdens de hele race. De twee zeilteams die werden aangevallen door de orka's eindigden als 2e (JAJO) en 3e (Trifork) met een score van 17 en 12. Helemaal niet slecht na een moeilijke start.

Wetenschappers vragen zich af of de recente aanvallen voor de kust van de Shetlandeilanden in Schotland verband houden met deze eerste aanval ooit in dat gebied... Misschien zijn het verre Schotse neven an Gladys! Iedereen op sociale media kiest een kant, "team orka" of "team jacht", aan welke kant sta jij?