Jan Ullrich: de meest schokkende bekentenissen van de wielerkampioen

In november 2023 kwam er een documentaire uit op Amazon Prime waarin de Duitse oud-wielrenner Jan Ullrich, nu 50 jaar, terugblikt op de schandalen rond zijn carrière.

Volg ons op MSN om elke dag de beste artikelen te ontvangen

In een interview met het magazine Stern kwam de grootste rivaal van Lance Armstrong terug op de dopingjaren in het wielrennen, maar ook op zijn verslavingen en de druk van de wielersport.

Ullrich legt uit dat hij vanaf het begin van zijn professionele carrière besefte dat hij doping moest nemen: "De wijdverspreide perceptie in die tijd was dat het zonder hulp zou zijn alsof je alleen gewapend met een mes naar een vuurgevecht zou trekken. De algemene houding was: hoe ga je overleven in een wedstrijd als je het niet neemt? Dan rijd je in het peloton en weet je dat je waarschijnlijk één van diegenen bent die voor niets koersen."

Ter gelegenheid van de documentaire over Ullrich, die op 28 november op Amazon Prime verscheen, blikken we terug op de carrière van de gevallen kampioen van het moderne wielrennen.

Bijna een decennium lang verpletterde Lance Armstrong al zijn rivalen in de Tour de France ... nou ja, bijna iedereen. Eén renner slaagde erin om de Amerikaan bij te houden op de moeilijkste hellingen van La Grande Boucle. Zijn naam? Jan Ullrich.

Als winnaar van de Tour de France van 1997 is Ullrich de eerste en tot nu toe enige Duitser die La Grande Boucle heeft gewonnen. In 2000, 2001 en 2003 eindigde hij als tweede, telkens achter de Amerikaan.

Hoewel hij door veel kenners wordt beschouwd als een van de meest getalenteerde renners uit de geschiedenis, werd de carrière van Ullrich getekend door talloze schandalen en eindigde hij op de slechtst mogelijke manier, namelijk in een afkickkliniek.

Een gebrek aan professionalisme, nonchalance, doping ... De Duitser kende geen gemakkelijke carrière, maar laten we eens terugkijken op een renner met een uitzonderlijk potentieel.

Ullrich werd geboren op 2 december 1973 in Rostock en begon op 10-jarige leeftijd met wielrennen. In 1987 nam hij deel aan een elite-trainingsprogramma voor toekomstige atleten uit de DDR (Oost-Duitsland) aan de nationale sportclub SC Dynamo Berlin.

In 1988 won hij het kampioenschap op de weg voor junioren in de DDR, maar toen sloot zijn club in de nasleep van de val van de Berlijnse Muur in 1989. Daarna ging hij naar RG Hamburg.

Hij toonde al snel uitzonderlijke kwaliteiten en werd in 1993 wereldkampioen bij de amateurs in Oslo, toen hij nog maar 20 jaar oud was. Telekom hoorde over de jongeman en nam hem in dienst als stagiair. In dienst van de Duitse ploeg verrichtte hij vervolgens wonderen door derde te worden op het wereldkampioenschap tijdrijden in 1994.

Ondanks zijn jonge leeftijd toonde Ullrich zich zeer volwassen en beschikte hij over uitzonderlijke kwaliteiten. Na een 10ᵉ plaats in de Ronde van Zwitserland in 1995 stuurde manager Walter Godefroot hem op 23-jarige leeftijd naar de Tour de France van 1996.

Dat was een uitstekende beslissing, want in zijn eerste Grande Boucle overklaste de Duitser Miguel Indurain in de tijdrit en eindigde als tweede in het algemeen klassement, na ploegmaat Bjarne Riis. Ullrich ontpopte zich toen als een uitzonderlijk talent, met ongeziene tijdrijderskwaliteiten.

Het jaar daarop domineerde de Duitser de Tour en overklaste hij zijn rivalen (met name Richard Virenque) in de bergen en de tijdritten. Hij maakte zoveel indruk dat hij zelfs werd vergeleken met Eddy Merckx, Bernard Hinault en Fausto Coppi.

Hij won La Grande Boucle met meer dan negen minuten voorsprong op Virenque en veertien op Marco Pantani. Hij leek onaantastbaar en de wereld dacht dat er een Ullrich-dynastie aan zat te komen. Op 23-jarige leeftijd lag de wereld aan de voeten van de Duitser.

Voor de Tour de France van 1998 ontdekte het publiek echter een ander gezicht van de renner: dat van een man zonder professionalisme. Hij verscheen op wedstrijden met duidelijk overgewicht en baarde de pers zorgen.

Maar ondanks zijn matige fysieke paraatheid won hij de tijdrit en pakte hij de gele trui voor de Alpen. De weg naar de eindzege leek wagenwijd open te liggen, vooral omdat de Festina-affaire Virenque buitenspel had gezet. Wie kon Ullrich stoppen?

Maar de Duitser stortte in in etappe 15ᵉ en verloor meer dan acht minuten op de nieuwe gele trui: Marco Pantani. Hoewel Ullrich de Tour afsloot met drie etappe-overwinningen, waaronder twee tijdritten, toonde hij ook een gezicht van een renner die zijn voorbereiding had verwaarloosd door een teveel aan zelfvertrouwen. Hij eindigde uiteindelijk voor de tweede keer tweede in de Tour.

In 1999 sloeg de renner terug en won de Ronde van Spanje en het wereldkampioenschap tijdrijden. Hoewel hij ongenaakbaar was in die discipline, verscheen hij met een matige vorm aan de start van de Tour van 2000, na opnieuw een matige voorbereiding.

De Tour van 2000 was de eerste krachtmeting tussen Ullrich en Armstrong en werd gewonnen door de Amerikaan, die de Duitser zelfs versloeg in de tijdrit. De Telekom-renner eindigde opnieuw tweede en dat al voor de derde keer.

In 2001 verscheen Ullrich voor het eerst in topvorm aan de start van de Tour. De Duitser had een sterke ploeg rond zich en leek Armstrong te kunnen verslaan, maar de Amerikaan was te sterk. Ullrich eindigde opnieuw tweede, nu al voor de vierde keer.

Nadat hij dat jaar zijn rechterknie had geblesseerd, beleefde Ullrich een rampzalig seizoen. Hij testte positief op amfetaminen in juni en gaf ook toe ecstasy te hebben gebruikt. Hij verliet vervolgens Telekom en trok in 2003 naar Team Coast.

In 2003 herrees Ullrich uit de as. Ondanks de financiële problemen van Team Coast - dat Team Bianchi was geworden - trok hij naar de Tour met bescheiden ambities in de strijd tegen vijfvoudig Tourwinnaar Armstrong. Maar geholpen door een hittegolf maakte hij het de Amerikaan bijzonder moeilijk. Na een geweldige strijd en een valpartij in de tijdrit eindigde hij uiteindelijk als tweede, op één minuut van Armstrong.

In 2004 tekende hij voor T-Mobile, de opvolger van Telekom, maar beleefde een slechte Tour. Hij werd vierde, zijn slechtste resultaat in La Grande Boucle.

In 2005 keerde hij terug naar de Tour, maar kwam vlak voor de start ten val. Dat jaar werd zijn Grande Boucle gekenmerkt door verschillende valpartijen, waardoor hij niet kon wedijveren met Armstrong. Ullrich eindigde uiteindelijk derde na Ivan Basso, zijn zevende podiumplek in de Tour.

In 2006 won hij de Ronde van Zwitserland en was hij bij afwezigheid van Armstrong de grote favoriet voor de Tour. De Duitser raakte echter verwikkeld in Operación Puerto, de dopingzaak rond de Spaanse dokter Eufemanio Fuentes, en werd geschorst voor doping.

Dr. Fuentes zou Ullrich een 'magisch poeder' hebben gegeven, een op protease gebaseerd product dat is ontworpen om alle sporen van EPO te wissen. Ullrich werd vervolgens ontslagen door T-Mobile en beëindigde zijn carrière in 2007.

Op 19 mei 2014 veroorzaakte de Duitser een ernstig verkeersongeval terwijl hij onder invloed was. Volgens de eerste bewijzen reed Ullrich 143 km/u, meer dan 60 km/u boven de maximumsnelheid van 80 km/u, wat volgens de Zwitserse wet minstens een jaar gevangenisstraf betekent. Op 14 september 2017 kreeg hij een voorwaardelijke gevangenisstraf van 21 maanden en een boete van 10.000 Zwitserse frank.

Op 3 augustus 2018 werd Ullrich gearresteerd op Mallorca nadat hij het huis van zijn buurman en landgenoot, acteur en regisseur Til Schweiger, was binnengedrongen en een vechtpartij had uitgelokt. Een week later sloeg hij een escorte en werd hij opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis.

Armstrong kwam hem bezoeken en Ullrich begon uiteindelijk aan een afkickprogramma. Het was Ullrichs dieptepunt, maar uiteindelijk een dat zijn leven redde. Hij is nu herstellende van zijn verslaving en lijkt te genieten van een rustig leven op Mallorca met zijn partner.

Op 21 november 2023 sprak Ullrich met het magazine Stern naar aanleiding van de release van de documentaire op 28 november 2023, een paar dagen voor zijn 50e verjaardag. Hij sprak over doping en de hel waar hij is doorgegaan met onder meer een drank- en drugsverslaving.

"Ik kon niet dieper crashen dan toen. W i j n werd w h i s k y. Eerst één flesje per dag, later maximaal twee. Het was totale gevoelloosheid. C o c a ï n e veranderde me op korte tijd in een monster."

Ullrich hield het georganiseerde dopinggebruik lang voor zich: "Mijn advocaten adviseerden me om te zwijgen. Ik volgde hun advies op, maar heb lange tijd onder de gevolgen geleden. In 2006 kon ik niet praten omdat ik geen verrader wilde zijn: als ik had gesproken, had ik veel mensen meegesleurd in mijn val. Het was niet gemakkelijk om zoveel jaren te zwijgen. Mijn verleden woog zwaar op mijn ziel."