Waar is het Russische popduo t.A.T.u. gebleven?

Het was het jaar 2000, het begin van een veelbelovende eeuw, toen Lena Katina en Joelia Volkova opdoken en een revolutie ontketenden in de muziekwereld.

In een tijd waarin Britney Spears en Christina Aguilera het beeld van de popmuziek bepaalden, lapten twee Russische tieners de conventies aan hun laars met een revolutionair, grensoverschrijdend en rebels imago. Het was de geboorte van t.A.T.u.

Lena Katina en Joelia Volkova gingen er helemaal voor: t.A.T.u. was een acroniem dat 'Dit meisje houdt van dit meisje' betekent. De twee lieten de wereld geloven dat ze een stel waren. Bij hun optredens kusten ze zelfs hartstochtelijk op het podium.

In de videoclip voor hun grootste hit, 'All the Things She Said', is te zien hoe ze (bijna) zoenen aan de schoolpoorten, gekleed in hun schooluniformen. De impact was groot en t.A.T.u. werd een wereldwijd icoon voor de lhbtqia-gemeenschap

In 2001 kwam het volledige album, '200 Po Vstrechnoy' (200 km/u Spookrijden), in de hitlijsten terecht en verkocht het wereldwijd 13 miljoen exemplaren. De wereld was gek op t.A.T.u.

In 2004 viel t.A.T.u door de mand. Het werd bekend dat de meisjes geen relatie hadden en dat ze niet eens lesbisch waren. Het was allemaal een publiciteitsstunt geweest, een verzinsel van hun publicist Ivan Sjapovalov en producer Alexander Dimajoega.

In 1998 organiseerden deze talentenscouts een castingsessie in Rusland, op zoek naar nieuwe vrouwelijke gezichten die ze in de internationale muziekwereld konden lanceren. Lena Katina en Joelia Volkova staken boven de rest uit, ook al werd in eerste instantie vooral op Lena Katina ingezet.

Sjapovalov zag een film waarin twee meisjes van de middelbare school verliefd werden. Hij besloot dat idee om te zetten naar de meidengroep t.A.T.u.

Lena Katina herinnerde zich in 2011 in 'Story Caravan' hoe de geveinsde relatie begon. "We stonden voor de microfoon en Ivan zei dat we moesten zoenen. Volkova en ik lachten, maar hij werd boos. Toch ging het op de een of andere manier vanzelf. Joelia kwam het eerst op mij af en dat wekte vreemde en interessante gevoelens op," zo herinnert ze zich.

Ivan Sjapovalov nam de suggestie een stukje verder in de video van 'All the Things She Said' door deze op zo'n manier te monteren dat er een romantische spanning tussen de twee meisjes gesuggereerd werd, zonder dat ze elkaar ook echt kusten.

Aangezien relaties tussen dezelfde sekse in Rusland pas een paar jaar eerder gelegaliseerd waren, was de verschijning van t.A.T.u. een totale revolutie en een lofzang op de vrijheid om lief te hebben wie je maar wil. Dat was een idee dat voorheen in dit land volkomen onbekend was.

Lena Katina en Joelia Volkova buitten hun rol ten volle uit. Elk interview, elk optreden, elk concert, elk event kende de verwachte hartstochtelijke kus van de twee zangeressen. Het publiek kon er geen genoeg van krijgen.

In 2003 waren ze zelfs maar een haartje verwijderd van het winnen van het Eurovisiesongfestival. Ze werden derde in hetzelfde jaar dat de Turkse Sertab Erener won met haar 'Everyway that I Can'.

Het nummer van t.A.T.u., 'Ne ver, ne boysia,' behaalde met 164 punten de derde plaats op slechts drie punten verwijderd van de Turkse inzending die de trofee won met 167 punten. Op de tweede plaats kwam België (165). Het was een nipte en gedenkwaardige finale.

Eurovisie was het hoogtepunt van hun succes. Vanaf dat moment ging het alleen maar naar beneden.

Het privéleven van Lena Katina en Joelia Volkova werd openbaar en uiteindelijk kwam uit dat ze in feite geen stel waren. Daar kwam nog bij dat Joelia Volkova in 2004 zwanger werd van haar vriend, waarmee duidelijk werd dat haar seksuele voorkeur (ook) mannen omvatte.

Ondanks de controverse ging t.A.T.u. verder nadat Joelia Volkova bevallen was. Maar het was niet meer hetzelfde.

Veel van de miljoenen fans die ze in korte tijd hadden gemaakt, hadden geen vertrouwen meer in het duo en zagen de leugen als verraad. "We hebben altijd gestaan voor liefde zonder grenzen," probeerden ze te verdedigen in een verklaring in 2007. Dat mocht echter weinig baten.

Toch brachten ze, voor ze in 2011 uit elkaar gingen, zes albums uit en verkochten er meer dan 40 miljoen exemplaren van. Ze werden een van de meest winstgevende en best verkopende groepen in de geschiedenis.

Vijf jaar later, begin 2016, waagden Lena Katina en Joelia Volkova het erop om een comeback te maken. Ze werkten aan een nieuw album: 'Love in Every Moment'. Het liep echter niet zoals gepland.

Lena Katina bracht een verklaring uit op sociale media waarin ze zei dat Joelia Volkova steevast de koers van de groep wilden bepalen. "Ik moet aankondigen dat onze toekomstige samenwerking absoluut onmogelijk is geworden," schreef ze.

En alsof dat nog niet genoeg was, zei Joelia Volkova, die zichzelf openlijk biseksueel verklaard had, op de Russische televisie dat ze nooit van een homoseksuele zoon zou kunnen houden. "Ik zou hem veroordelen, want een man moet een echte man zijn. God schiep de mens om zich voort te planten, het is zijn natuur."

De uitspraken waren de laatste nagel aan de doodskist van een mogelijke comeback van de groep. Althans, daar leek het op...
Tot begin oktober 2021. In een live bericht op Instagram bevestigde Lena Katina dat t.A.T.u. een derde kans zou krijgen.

De zangeres kondigde aan dat ze in het voorjaar van 2022 weer bij elkaar zouden komen. Deze reünie diende om te vieren dat ze 20 jaar geleden de groep oprichtten. Sinds oktober is het echter stil geweest rondom het duo, en de lente van 2022 is al bijna voorbij...

Misschien duurt de terugkeer wat langer omdat ze beiden moeder zijn, met respectievelijk één en drie kinderen.

Hun uiterlijk is opvallend verschillend. Aan de ene kant ziet Lena Katina er vrijwel hetzelfde uit, herkenbaar aan haar rode haar en lijkend op het meisje dat ze 20 jaar geleden was.

Aan de andere kant is Joelia Volkova heel wat veranderd ten opzichte van haar begindagen in de muziekwereld. Haar korte, springerige lokken zijn verdwenen en hebben plaats gemaakt voor lang haar. Bovendien is haar schoolmeisjeslook veranderd in die van een femme fatale.

Het zal zeker interessant zijn om te zien hoe ze op het podium presteren na hun vorige poging tot een reünie. Maar allereerst is het nog maar de vraag of de reünie überhaupt door zal gaan. Eerst zien, dan geloven!