Waarom we wel wat liever mogen zijn voor de haaien in de Noordzee
Ben je bang voor haaien? Het zijn fascinerende wezens die vaak worden geassocieerd met spanning en angst. Maar wist je dat juist zij een cruciale rol spelen in het ecosysteem van onze oceanen?
Lees verder om te ontdekken waarom deze indrukwekkende zeewezens zo ontzagwekkend zijn en waarom het behoud van een gezond marien ecosysteem noodzakelijk is.
De Oosterschelde, een zeearm in Nederland, laat sinds 2009 een positieve toename zien in het aantal haaien. Pieke Molenaar van Wageningen University vertelde aan RTL Nieuws dat niet alleen het aantal volwassen haaien is toegenomen, maar dat er ook steeds meer haaienpups worden aangetroffen.
Sportvisserij Nederland voerde veldwerk uit, waarbij sportvissers haaien telden, merkten en vervolgens weer vrijlieten. De gevlekte gladde haai en ruwe haai gedijen goed in de Oosterschelde vanwege het relatief warme water, zachte zeebodem, overvloedige voedsel en het ontbreken van natuurlijke vijanden.
Molenaar gelooft dat de Oosterschelde een ideale kraamkamer is voor haaien vanwege de vele pups die worden aangetroffen. "De vrouwtjes van de gevlekte gladde haai zwemmen in de zomer naar de Oosterschelde om daar na een zwangerschap van een jaar hun jongen te baren.
De jonge pups blijven dan een aantal maanden hier, alvorens ze vertrekken," aldus de onderzoeker.
Hij hoopt door het merken van haaien meer inzicht te krijgen in de verplaatsingen van de pups. "De volwassen vrouwtjes gaan in ieder geval naar het zuiden, richting de Golf van Biskaje, terwijl veel mannetjes naar het noorden trekken, richting Schotland."
Het feit dat er meer haaien voorkomen in de Oosterschelde heeft volgens Molenaar ook een positief effect op het algehele ecosysteem in de zeearm. "Ze staan hoog in de voedselpiramide en zorgen dus voor een bepaalde balans.
Hoewel het goed gaat met bepaalde soorten haaien in de Oosterschelde, benadrukt haaiendeskundige Niels Brevé van Sportvisserij Nederland dat er nog geen reden is om de vlag uit te hangen. Hij verteld aan de NOS: "Van de negen soorten haaien die voorkomen in de Noordzee wordt de helft met uitsterven bedreigd. Dat komt voornamelijk door overbevissing in het verleden."
Een haai is volgens Brevé geen kabeljauw of platvis die zich snel reproduceert. "Ze hebben een heel trage voortplanting, dus het duurt ook langer voordat deze soorten zich herstellen."
Foto: Jakob Owens / Unsplash
"De aantallen nemen langzaam weer toe, doordat de laatste jaren de visserijdruk wat lager is".
Foto: Gerald Schömbs / Unsplash
Ondanks de vooruitgang in de Oosterschelde blijft visserij een bedreiging vormen voor haaien in de Noordzee. Haaien lopen namelijk risico om ten prooi te vallen als bijvangst. In Nederland is de visserij met name gericht op platvissen.
Foto: Jakob Owens / Unsplash
En die leven, net als bijvoorbeeld de hondshaai, op de bodem van de zee. Veel haaiensoorten groeien bovendien behoorlijk langzaam.
Foto: Paul Einerhand / Unsplash
"De kans is daardoor best wel groot dat ze worden gevangen voordat ze zich kunnen voortplanten," aldus Brevé.
Foto: Simon Berger / Unsplash
Terwijl er in Nederland wordt geïnvesteerd in onderzoek naar haaien, verteld zeebioloog Emilie Reuchlin aan Quest dat er meer moet gebeuren om deze soorten te beschermen. Ze pleit voor een goed netwerk van beschermde zeegebieden.
Foto: Stoica Ionela / Unsplash
In zo'n netwerk bescherm je verschillende leefgebieden van meerdere dierensoorten. Haaien zijn onmisbaar voor gezonde oceanen en zeeën. Als toppredator eten ze de zwakkere dieren en zorgen ze voor gezonde populaties. Ze houden ook het ecosysteem in balans," aldus Reuchlin.
Foto: David Clode / Unsplash