Onderschepte telefoontjes laten zien hoe Russische soldaten lijden in Oekraïne

Maandenlang hebben de Oekraïense autoriteiten de privételefoongesprekken van Russische soldaten afgeluisterd. Daardoor is veel bekend geworden over hun ware gedachten over de oorlog, evenals het totale gebrek aan orde in het leger van Vladimir Poetin.

Een telefoongesprek tussen een Russische militair, Andrej, en zijn moeder, vrijgegeven aan het begin van 2023, illustreerde hoe slecht de situatie is geworden voor degenen die aan het front vechten. Het gesprek stond in een artikel van Daniel Boffey en Pjotr Sauer van The Guardian.

"Niemand geeft ons iets te eten, mama," zei Andrej, eraan toevoegend dat de bevoorradingssituatie erg slecht was en dat hij "water uit plassen haalde" om als drinkwater te gebruiken.

In mei 2022 tekende Poetin een decreet dat soldaten verbiedt smartphones of andere elektronische apparaten te gebruiken die gevoelige locatiegegevens vrij kunnen geven. Ook mogen ze geen audio- of videomateriaal verzenden om het lekken van informatie vanaf het front tegen te gaan.

Het verbod van Poetin heeft soldaten zoals Andrej er echter niet van weerhouden om mobieltjes mee naar het slagveld te nemen en onbewust belangrijke informatie over het moreel van Russische troepen aan de Oekraïense strijdkrachten door te geven.

"Waar zijn de raketten waar Poetin over opschepte?" vroeg Andrej aan zijn moeder. "Vóór ons staat een hoog gebouw. Onze soldaten kunnen het niet raken. We hebben één Calibre kruisraket nodig en dat is alles."

De opmerkingen van Andrej bieden een overtuigend inzicht in het hoofd van een soldaat die vraagtekens zet bij de invasie en het gebrek aan de benodigde voorraden om de oorlog te voeren. 

Een ander gesprek dat Boffey en Sauer in The Guardian optekenden was dat van een vader en de vrienden van zijn overleden zoon. Het liet zien hoe verschrikkelijk de situatie was voor sommige soldaten.

Op een vraag van de rouwende vader naar de toestand van soldaten in Oekraïne antwoordde zijn dienstmaat dat er geen versterkingen of communicatie waren.

"Ze zeiden dat we ons niet mochten terugtrekken. Anders werden we misschien neergeschoten," zei de soldaat. 

Boffey en Sauer deelden ook het gesprek van een soldaat die met zijn vrouw belde en hardop overwoog zich over te geven. 

"Ik lig in een slaapzak, helemaal nat, hoestend, meestal wakker," zei de soldaat, "we zouden allemaal afgeslacht kunnen worden."

Soldaten die tegenover hun familie de oorlog bekritiseren zijn tegenwoordig dertien in een dozijn. Duizenden Russische soldaten bellen vanaf het slagveld naar huis en leggen aan hun dierbaren uit wat er werkelijk gebeurt in de besneeuwde vlaktes en steden van Oekraïne.

Interessanter dan de voorbeelden van verslagenheid onder soldaten zijn de citaten die bewijzen dat veel Russische troepen het succes van de oorlog al in twijfel trokken toen Poetin het initiatief nog controleerde en aan de winnende hand leek te zijn. 

Eind september 2022 berichtte de New York Times over een groep van tientallen soldaten die in maart in Boetsja waren gestationeerd. Tijdens de vroege fase van de oorlog gebruikten ze 22 telefoons en pleegden ze honderden telefoontjes waaruit hun groeiende woede over de oorlog en Vladimir Poetin bleek.

"Mam, deze oorlog is de domste beslissing die onze regering ooit heeft genomen, denk ik," zei de soldaat Sergej volgens de New York Times. "Poetin is een dwaas. Hij wil Kyiv innemen. Maar we kunnen het met geen mogelijkheid doen."

De gelekte informatie laat zien hoe slecht de moraal is onder Russische soldaten in Oekraïne. Wat de gevolgen van hun tegenzin kunnen zijn op Poetins oorlogsprestaties valt nog te bezien.