'Toeristen ga naar huis!' Spanjaarden vinden het te druk en rommelig op Mallorca
Op 21 juli was het eiland Mallorca het toneel van een groot protest tegen het massatoerisme. De lokale bevolking is het zat.
Zowel op Mallorca als op de andere eilanden van de Balearen (Ibiza, Menorca, Formentera) waren er duizenden die demonstreerden tegen het toerisme, dat volgens hen de huizenprijzen opdrijft, de infrastructuur verzadigt (wegen, ziekenhuizen...) en de plaatselijke cultuur vernietigt.
En de protesten op de Balearen zijn niet de enige die onlangs in Spanje hebben plaatsgevonden. Er is een groeiende beweging die oproept tot het tegengaan van massatoerisme.
Bij protesten die deze zomer in Barcelona plaatsvonden, werden toeristen eruit gepikt en bespoten met waterpistolen en andere agressieve gebaren.
Demonstranten plaatsten op 8 juli bijvoorbeeld linten om de terrassen die het meest door toeristen worden bezocht symbolisch af te sluiten.
En op de Canarische Eilanden waren er op 8 april ook duizenden demonstranten die zich verzetten tegen de verwoestingen van het massatoerisme. Wat gebeurt er in Spanje?
Het gevoel in Spanje is dat er voor de toeristen van alles wordt gedaan en dat er niet voor de lokale bevolking wordt gezorgd. Er is geen betaalbare huisvesting voor de mensen in het land en de prijzen van voedsel en andere diensten zijn gestegen. Tegelijkertijd zijn de salarissen van de Spanjaarden niet gestegen om deze kosten op te vangen.
Belangrijk om te weten is dat de salarissen in Spanje veel lager liggen dan in veel andere landen in de Europese Unie. Volgens de website PayScale bijvoorbeeld, krijgen obers meestal rond de € 7,15 per uur betaald, wat nauwelijks genoeg is om van te leven in steden zoals Barcelona waar, volgens Catalan News, de maandelijkse huur een historisch hoogtepunt heeft bereikt van € 1193,41 per maand.
Er zijn plaatsen zoals Mallorca of Ibiza waar overheidsfunctionarissen (voornamelijk leraren en politieagenten) hun baan hebben opgezegd omdat het salaris niet genoeg is om van te leven of een woning te betalen. Leraren in de publieke sector in Spanje verdienen gemiddeld tussen de € 1500 en € 2000 per maand.
De huisvestingssituatie is zo extreem dat sommigen noodgedwongen in campers of zeer armoedige woonsituaties zijn gaan wonen. In het geval van de grote steden worden bewoners steeds verder naar de buitengrenzen van de stad gedreven op zoek naar lagere huren. Op de foto: een demonstrant houdt een bord vast en eist minder luxe appartementen en meer huizen voor de lokale bevolking.
Daarnaast is er het gevoel dat de openbare ruimte wordt ontsierd door de aanwezigheid van een ongeremde horde toeristen die met hun koffers over de historische plekken van de meest toeristische steden slepen.
En dan is er nog de invloed van toerisme op het milieu in de vorm van vervuilende gasemissies van cruiseschepen of vliegtuigen. Volgens een onderzoek uit 2019, geciteerd door Business Insider, produceert toerisme 8% van de uitstoot van broeikasgassen.
Met name de overdaad aan jongvolwassen toeristen, meestal uit het Verenigd Koninkrijk of Duitsland, wekt ergernis op bij de lokale bevolking. Plaatsen als Magaluf op Mallorca (op de foto) worden overspoeld door grote groepen tieners en jongvolwassenen die vernielingen aanrichten met activiteiten als 'balconing', een idiote praktijk die bestaat uit het springen van hotelbalkons en die elk jaar meerdere levens eist.
De tegenstrijdigheid is dat Spanje, ondanks alle grote ergernissen en problemen, een land is waarvan de economie sterk afhankelijk is van toerisme: het vertegenwoordigt 12,8% van het BBP, volgens de Spaanse krant El País.
Critici van het massatoerisme vragen niet om het verbieden van toeristische activiteiten (dat zou absurd zijn), maar eerder om het beperken van het aantal bezoekers aan bepaalde gebieden en maatregelen die de opwaartse trend van prijzen, die de lokale bevolking straft, corrigeren.
Er wordt ook gevraagd om hogere toeristenbelastingen, om de diensten van alle burgers te financieren, evenals een stop op het openen van nieuwe hotels en het radicaal beperken van AirBnb's (iets wat bijvoorbeeld de autoriteiten van Barcelona onlangs aankondigden).