Opstopping vrachtschepen in Shanghai kan de wereldeconomie ten val brengen

De strenge lockdown van China eist niet alleen zijn tol van de bevolking, maar ook van de economie. Fabrieken staan stil en de grootste haven ter wereld ziet bijna geen enkele beweging. De BBC meldt dat tot 500 schepen wachten om te laden en naar hun bestemming te varen.

Shanghai is de drukste haven ter wereld. Volgens de BBC gaat 17% van China's vrachtvervoer en 27% van de totale export via Shanghai.

Nu de haven van Shanghai op halve snelheid draait als gevolg van lange weken onder strikte afsluiting, groeit de bezorgdheid over de hele wereld dat dit nieuwe tekorten kan veroorzaken.

Verschillende analisten, zoals voormalig FDA-commissaris Scott Gottlieb, hebben online afbeeldingen zoals deze gedeeld. Ze laten zien hoe ernstig de opstoppingen zijn in de haven van Shanghai.

Sinds het begin van de pandemie is de wereldwijde toeleveringsketen in China en elders zwaar getroffen. Het wereldtransport is nooit volledig hersteld.

Problemen in de wereldwijde toeleveringsketen treffen veel sectoren, zoals de auto-industrie, die met een tekort aan microchips te maken heeft gehad.

Nu de haven van Shanghai vrijwel stil staat, zijn er nieuwe angsten voor tekorten in de wereldwijde industrie.

De tekorten in de toeleveringsketen gaan samen met de oplopende brandstofprijzen door de oorlog van Rusland in Oekraïne. Samen zorgen ze voor een perfecte storm voor de wereldeconomie. De angst voor een wereldwijde recessie is reëel.

De BBC citeert experts die zeggen dat de ladingstoring in Shanghai problemen kan veroorzaken voor de levering van wasmachines, stofzuigers, zonnepanelen en textielproducten.

(Afbeelding: PlanetCare / Unsplash)

Schepen die in Shanghai aankomen, hebben geen beperkingen, maar havenarbeiders en vrachtwagenchauffeurs vallen onder het Zero-Covid-beleid van de Chinese autoriteiten.

Als een Covid-test positief blijkt, ongeacht of de werknemer symptomen vertoont, dan worden ze gedwongen in quarantaine geplaatst. Dat doen ze niet gewoon thuis maar in een soort kooiachtige, dystopische 'Covid-centra'.

Kenneth Rapoza, senior medewerker van Forbes, schreef een opiniestuk waarin hij betoogde dat China's Zero-Covid-beleid 'magisch denken' was. Hij suggereerde ook dat de afsluiting van de haven en het vastlopen van de leveringsketen een strategie was om het Westen onder druk te zetten om afhankelijker te worden van Peking. Het klinkt als een complottheorie.

Misschien is de waarheid veel eenvoudiger: China gelooft in het Zero-Covid-beleid en kan het zich niet veroorloven om zijn gezondheidszorgsysteem onder druk te zetten. Daarom denken veel experts dat de sluiting van de haven doorgaat en dat we de 'dood van de globalisering' mee zouden kunnen maken.

(Afbeelding: Christine Roy / Unsplash)

Volgens The Economist is tussen 2008 en 2019 "de wereldhandel in verhouding tot het mondiale bbp met ongeveer vijf procentpunten gedaald." De trend is niet bepaald nieuw, maar de oorlog in Oekraïne en de wereldwijde pandemie hebben de terugkeer naar het oude protectionistische beleid versneld.

(Afbeelding: Venti-views / Unsplash)

Zelfs een politicus als de Franse president Emmanuel Macron, bekend om zijn economisch liberalisme, heeft een economische strategie omarmd die de zelfredzaamheid van Frankrijk garandeert in het licht van wereldwijde toeleveringsproblemen en de afhankelijkheid van energie.

Het Duitse persbureau Deutsche Welle benadrukte dat de Franse president bereid was 28 miljard euro uit te geven aan zijn plan. Andere wereldleiders lijken Macron te volgen en steunen een grotere autonomie ten opzichte van China, Rusland en andere landen in het algemeen.

Hoe dan ook is de lockdown en de stilstand van de haven van Shanghai een grote klap voor de Chinese economie.

In sommige districten van Shanghai zijn de beperkingen versoepeld. Het grootste probleem is echter de onzekerheid. Men is er nooit zeker van dat de Chinese autoriteiten de handel en industrie niet van de ene op de andere dag zullen stoppen vanwege hun Zero-Covid-beleid.

Wat wel duidelijk is, is dat de gouden tijden van de globalisering, waarin diensten en goederen steeds precies op tijd bezorgd werden, voorbij lijken te zijn. Hier afgebeeld zijn, bijvoorbeeld, de lege schappen in Groot-Brittannië als gevolg van Brexit.

De problemen in Shanghai zijn een symptoom van een groter probleem met het mondiale kapitalisme. Hervormingen zullen nodig zijn om armoede, inflatie en sociale onrust te voorkomen. Niet alleen in China maar ook in Europa en elders in de wereld.