Kachovka: als deze dam vernietigd wordt, is dat een enorme ramp voor Oekraïne

Het Kachovka-reservoir, gebouwd in 1956 aan de rivier de Dnjepr, is een grote waterkrachtcentrale in Oekraïne. De door Rusland beheerste Kachovka-dam ligt al een tijd onder vuur. Als hij instort, verliest Oekraïne een belangrijke water- en energievoorziening.

Het opblazen van de Kachovka-dam zou verwoestende overstromingen veroorzaken in het zuiden van Oekraïne. Reuters meldt dat het reservoir een hoeveelheid water bevat die gelijk is aan het Great Salt Lake in Utah.

Oekraïne en Rusland wijzen naar elkaar als de schuldige van de beschietingen van de belangrijke Kachovka-dam.

Het Russische staatsmediabureau TASS meldt dat de dam is beschadigd door Oekraïense beschietingen.

Serguei Surovikin, de nieuwe militaire commandant van Rusland in Oekraïne, beschuldigt Oekraïense troepen ervan het Kachovka-reservoir te beschieten met in de VS gemaakte HIMARS-raketwerpers.

Een door Reuters geciteerde Russische functionaris zegt dat Oekraïners "de voorwaarden proberen te scheppen voor een humanitaire catastrofe" door de dam te breken.

Het is moeilijk om te weten of deze beweringen kloppen. In een oorlog is de waarheid het eerste slachtoffer. Maar waar de vechtende partijen het wel over eens zijn, is dat de verwoesting van de dam een ramp zou veroorzaken.

"De Kachovka-dam houdt ongeveer 18 miljoen kubieke meter water tegen," zei president Volodymyr Zelensky in de Kyiv Independent. "Als hij wordt vernietigd, zullen meer dan 80 plaatsen, waaronder de regionale hoofdstad Cherson, onder water komen te staan. Honderdduizenden mensen kunnen worden getroffen."

En dat is nog niet alles. Het Kachovka-reservoir is ook een belangrijk onderdeel van het koelsysteem van de kerncentrale van Zaporizja. Zonder het waterreservoir zou dit koelsysteem in gevaar komen, met de mogelijkheid van een nucleaire ramp als gevolg.

De vernietiging van het Kachovka-reservoir kan ernstige infrastructuurproblemen met zich meebrengen voor Oekraïne, met gevolgen voor water en elektriciteit in het hele land.

Er zijn analisten die de dam verbinden met een Russisch plan voor de winter. Poetins leger, gedwongen om bezette gebieden te verlaten vanwege de opmars van Oekraïense troepen, heeft zijn aanvallen met drones en raketten op civiele gebieden en belangrijke infrastructuren geïntensiveerd.

Het doel zou zijn om Oekraïne afgesloten en zonder stroom of water de komende winter in te laten gaan. Het opblazen van het Kachovka-reservoir zou deel uit kunnen maken van die strategie.

Ondertussen geeft de Russische regering Oekraïne de schuld van aanvallen op de Kachovka-dam, zoals blijkt uit de recente beschuldigingen dat Oekraïense HIMARS-systemen de dam beschoten zouden hebben.

Volgens het Institute of War Studies, een in Washington DC gevestigde 'think tank,' zou dit een strategie van het Kremlin kunnen zijn: Blaas de dam op en geef Oekraïne de schuld als de boosdoener.

De actie zou chaos en verwarring in Oekraïne veroorzaken - misschien zelfs wel intern wantrouwen onder de Oekraïense troepen. Het zou een klap zijn voor het moreel van de bevolking.

...vreest het Westen dat de wanhoop van Poetin over de huidige situatie in Oekraïne een kookpunt zal bereiken. Zo zeer dat hij bereid zal zijn een extreme maatregel te nemen zoals het oplazen van de Kachovka-dam.

Het is ironisch, want de Kachovka-dam en de waterkrachtcentrale waren niet zo heel lang geleden nog de trots van de Sovjet-industrie. Rusland en Oekraïne waren toen nog één land.

Afbeelding: YE Gundobin / Wikimedia

Rusland is inmiddels begonnen met het evacueren van burgers uit gebieden in de buurt van het Kachovka-reservoir. Hierdoor is de vrees toegenomen dat een aanval op de dam in de maak is.

Rusland en Oekraïne wijzen ook naar elkaar als het gaat om de bedreiging van de Zaporizja-kerncentrale.

Rusland bezette de kerncentrale en beschuldigde Oekraïne er vervolgens van dat het land de centrale aan het beschieten was. Volgens Oekraïne gebruikt Rusland de centrale als een schild.

Niemand durft erop te schieten uit angst voor een nucleaire ramp. Daardoor kunnen de Russen er veilig verblijven en het complex gebruiken om hun wapens en troepen te stationeren.

Poetin, geconfronteerd met een rampzalig scenario in Oekraïne, lijkt zich gedwongen te voelen zijn aanpak te veranderen. Hij richt zich nu op het vernietigen van de civiele infrastructuur en veroorzaakt chaos onder de burgerbevolking.

Naast de vernietiging van de civiele infrastructuur, onder meer met drones, heeft Rusland ook de overeenkomst met Oekraïne verbroken die het land in staat stelde om graan te exporteren. Ook dat is een manier om chaos en onzekerheid onder de Oekraïners te veroorzaken terwijl het op militair vlak slecht gaat voor Rusland.

De vernietiging van de Kachovka-dam zou chaos veroorzaken van een heel andere orde. De verwoestende overstromingen zouden enorme verliezen voor Oekraïne betekenen.

Zelensky heeft volgens de BBC gewaarschuwd dat als Rusland de waterkrachtcentrale aanvalt, dit een "grootschalige ramp" voor zijn land zou zijn.

De wateren van de Kachovka, die de Sovjet-ingenieurs ooit in een energiebron veranderden, voelen nu als een tikkende tijdbom. De spanning neemt toe en de strijdende partijen nemen steeds wanhopigere maatregelen.