Zelensky's donkerste uur in de oorlog

Volodimir Zelensky beleeft een van zijn slechtste momenten. Zijn internationale steun zwakt af, maar ook vanuit het eigen land ontstaan tekenen van vermoeidheid.

Het verloop van de oorlog verloopt niet goed voor Oekraïne. Na heldhaftig weerstand te hebben geboden aan de Russen en zelfs terrein te hebben gewonnen op de vijand, levert het door Zelensky beloofde tegenoffensief geen resultaten op.

Generaal Valerij Zaloezjny (op de afbeelding een propagandagraffiti met zijn gezicht) beweerde in november van dit jaar in The Economist (volgens CNN) dat het conflict zich in een 'patstelling' bevond en dat er geen 'diepe opmars' aan het front werd voorspeld.

Zelensky berispte de generaal die sprak over stagnatie aan het front, maar dit incident versterkte het gevoel dat de eenheid in de Oekraïense militaire en politieke krachten was verbroken. Tekenend hiervoor is de manier waarop Zelensky in juli de commandant van de speciale strijdkrachten, Gregori Galaga, en in september de minister van Defensie, Oleksij Reznikov (op de foto), heeft ontslagen.

Nog opvallender is de frontale aanval die Zelensky te verduren kreeg van de charismatische burgemeester van Kyiv, de voormalige bokser Vitali Klytsjko.

Vitali Klytsjko verzekerde in een interview met Der Spiegel (zoals gemeld door The Independent) dat Zelensky aan het boeten was voor zijn fouten en dat hij een autocraat aan het worden is. Hij ging zelfs zover om te zeggen: "Op een gegeven moment zullen we niet meer verschillen van Rusland, waar alles afhangt van de grillen van één man".

De pauze in de interne politieke strijd is voorbij in Oekraïne. De strijd tussen de facties keert terug. Zelensky lijkt het krediet te verliezen dat hij kreeg als toonbeeld van een moedige David tegenover de Russische Goliath. Analisten bespeuren zelfs een vermoeidheid onder zijn eigen mensen.

The New York Times kopte naar aanleiding van Zelensky's bezoek aan Biden op 12 december over een "mislukt tegenoffensief". De winter is erg streng, legt operaties lam en bemoeilijkt het leven aan het front.

De New York Times spreekt ook van een "kritiek moment" om te verwijzen naar dit donkere uur dat Zelensky doormaakt. Zowel intern als in het buitenland, waar de steun afneemt.

Veel Republikeinse leden in het Amerikaanse Congres zijn huiverig om nog langer geld uit te geven aan de oorlog in Oekraïne. In december blokkeerde de Senaat fondsen die bedoeld waren om de Oekraïense militaire inspanningen te financieren. En het kan nog erger worden voor Zelensky.

Men gaat ervan uit dat als Trump erin slaagt zich verkiesbaar te stellen en Biden te verslaan, de hulp aan Oekraïne zal worden stopgezet. En dat zou een harde klap zijn voor Zelensky.

En dan is er nog de aandacht voor de oorlog van Israël tegen Hamas. De wereld kan niet stilstaan bij twee cruciale oorlogen tegelijk, zeker niet nu het conflict in Oekraïne chronisch lijkt te zijn geworden en binnen afzienbare tijd geen uitzicht op een oplossing biedt.

Terwijl de oorlog voortduurt, wordt Zelensky geconfronteerd met de verveling van zijn volk. Er bestaan veel kronieken over jonge mensen die Oekraïne proberen te ontvluchten om niet gedwongen te worden aan het front te vechten, waar het aantal slachtoffers steeds onbetaalbaarder begint te worden.

Voorlopig blijft Zelensky onvermoeibaar actief: hij bezoekt elk internationaal evenement dat hem steun kan bieden. Een van de laatste was de inauguratie van Javier Milei, de controversiële nieuwe president van Argentinië.

Verzet is de enige manier van Oekraïne om te zegevieren. Of tenminste een onderhandeling met Rusland op gang te brengen die een waardige uitweg biedt.

Vooralsnog blijft Zelensky voor een groot deel van de wereld een onverwachte held die erin slaagde zijn volk te leiden om de invasie van een reus te stoppen. Maar zal dat beeld zo blijven?