Gelekt rapport: Oekraïne maakt Russische militaire elite-eenheid met de grond gelijk

Uit een geheim rapport verkregen door de Washington Post blijkt dat Oekraïense troepen Vladimir Poetin in 2022 een grote klap hebben toegebracht door een van de beste militaire eenheden van Rusland weg te vagen.

De 200ste Afzonderlijke Motorgeweerbrigade was een van de eerste eenheden die deelnam aan de invasie in Oekraïne op 24 februari 2022. Ondanks haar sterke uitgangspositie en elitestatus heeft deze eenheid in de oorlog grote verliezen geleden.

Kort nadat de invasie was begonnen, werden soldaten van de 200ste brigade door Oekraïense troepen in een hinderlaag gelokt. Er vielen veel doden en vrijwel de gehele uitrusting van de eenheid werd ter plaatse achtergelaten.

De rest van de brigade bracht de maanden maart en april door met het verdedigen van posities rond Charkov. Ook daar verloor ze honderden soldaten in twee tactische bataljonsgroepen.

Eind mei sloeg de 200ste Afzonderlijke Motorgeweerbrigade op de vlucht tijdens het bliksemsnelle tegenoffensief van Oekraïne in de oblast Charkov. Volgens het nu uitgelekte rapport werd een groot deel van de formatie daarbij volledig vernietigd.

Uit een document waarin de toestand van Ruslands meest formidabele militaire eenheid wordt beschreven, blijkt dat de 200ste brigade in zijn twee bataljons en 1400 troepen eind mei minder dan 900 soldaten over had.

Een gemobiliseerde soldaat die na het mobilisatiebevel van Poetin in september 2022 bij de 200ste was geplaatst, vertelde verslaggevers van The Washington Post dat de eenheid "in staat van verval" verkeerde.

De anonieme militair zei dat er "beschilderde helmen uit 1941 en vesten zonder platen" aan soldaten werden geleverd. "Ze trainen ons niet eens," vervolgde de soldaat, "ze vertellen je gewoon: 'Je bent nu een schutter. Alsjeblieft, hier is een machinegeweer.'"

In een oorlog die rampzalig is geweest voor 's werelds op één na sterkste militaire macht, valt de nederlaag van de 200ste Afzonderlijke Motorgeweerbrigade op als bijzonder vernederend.

200ste Afzonderlijke Motorgeweerbrigade was voorheen belast met het bewaken van het Russische strategische nucleaire arsenaal op het Kola-schiereiland. Om die reden was het altijd in staat van gevechtsgereedheid geweest.

Gestationeerd in Pechanga, Moermansk, werd de 200ste vaak uitgekozen door president Poetin om de belangrijkste militaire missies van het land uit te voeren.

Officieren van de 200ste Afzonderlijke Motorgeweerbrigade werden naar Syrië gestuurd om de strijdkrachten van Bashir al-Assad te helpen hun greep op de macht te behouden tijdens de Syrische burgeroorlog. Volgens Oekraïense bronnen werd een deel van deze eenheid ook in 2014 naar Oekraïne gestuurd om separatistische troepen te helpen bij het veroveren van grondgebied in de Donbas.

Beschouwd als de best getrainde en best uitgeruste militaire formatie van Rusland, trok de 200ste Oekraïne binnen met meer militaire ervaring dan de meeste eenheden. Ondanks alles leed ze echter enorme verliezen. 

Tijdens het tegenoffensief van Charkov zei een adviseur van president Zelensky dat van de "648 [Russische] militairen die werden gestuurd, 645 stierven. Slechts drie bleven over, twee van hen gewond."

Hoewel de bewering dat 645 soldaten zijn omgekomen niet onafhankelijk kan worden geverifieerd, is het in overeenstemming met wat buitenlandse waarnemers hebben ingeschat, namelijk dat de 200ste Afzonderlijke Motorgeweerbrigade waarschijnlijk compleet heeft moeten afhaken als een gevechtseffectieve strijdmacht.

"Ze hebben amper 60 procent sterkte en zijn genoodzaakt te vertrouwen op versterkingen die niet dichtbij genoeg zijn," aldus de voormalige directeur van de Finse defensie-inlichtingendienst, Pekka Toveri.

"Je hebt jongens die weigeren te vechten," voegde Toveri eraan toe, "jongens die vermist worden. Het vertelt ons allemaal dat de oorlog voor Rusland vreselijk mis is gegaan."

Het werk van de 200ste Afzonderlijke Motorgeweerbrigade in Charkov eindigde half september toen ze bij Kupiansk verjaagd werd door de Oekraïense kolonel Pavlo Fedosenko met de 92ste Gemechaniseerde Brigade.

Na de nederlaag bleven slechts kleine fracties van een van de twee bataljons over. Volgens kolonel Fedosenko leken ze maar weinig op de strijdmacht die in februari Oekraïne binnen was gekomen. 

De meeste officieren van de 200ste waren dood of gewond en de eenheid had meer dan 70% van zijn uitrusting verloren, waaronder 32 tanks en meer dan 100 andere voertuigen.

"Niets van die brigade is over," zei kolonel Fedosenko in een interview met The Washinton Post, "ze is helemaal weggevaagd."