Wie is de nieuwe vriend van Poetin met macht in Europa?

President Vladimir Poetin heeft van zijn land een virtuele verschoppeling in het Westen gemaakt sinds hij in februari 2022 Oekraïne binnenviel.

Het lijkt er echter op dat er een scheur is ontstaan in het blok van landen die zich verzetten tegen de 'speciale militaire operaties' van Rusland.

Na de verkiezingen in Slowakije wordt de pro-Russische Robert Fico op 25 oktober 2023 de volgende premier van Slowakije.

De New York Times beschrijft SMER, de partij van Fico, als nominaal links, populistisch en Rusland-vriendelijk. Zo geeft het de regering in Kyiv en de druk van het Westen de schuld van de oorlog.

SMER behaalde ongeveer een kwart van de stemmen en vormde een regering met de sociaal-conservatieve pro-Europese Hlas
(dat op zijn beurt een afsplitsing was van Fico's partij) en de rechtse ultranationalistische pro-Russische Slovenská národná strana (Slowaakse Nationale Partij).

Afbeelding: @pino_rumbero / Unsplash

De liberale partij Progresívne Slovensko (Progressief Slowakije) werd tweede bij de verkiezingen en leidt nu de oppositie in het parlement.

Al Jazeera merkt op dat Slowakije tot nu toe heeft geholpen met het leveren van militair materieel aan Oekraïne en het opnemen van vluchtelingen uit de oorlog, maar dat zou onder Fico kunnen veranderen.

Fico, die al premier was tussen 2006 en 2010 en daarna tussen 2012 en 2018, heeft beloofd om de financiering van Oekraïne te verminderen en vredesbesprekingen te starten tussen Moskou en Kyiv.

Afgebeeld: Fico en de Russische president Vladimir Poetin in 2009

Al Jazeera wijst erop dat Fico in 2018 moest aftreden na de moord op Ján Kuciak, een onderzoeksjournalist die onderzoek deed naar de connecties tussen de Italiaanse maffia en de vertrouwelingen van Fico.

Het Duitse persbureau Deutsche Welle merkt op dat de overwinning van Fico een probleem kan zijn voor de Europese Unie en de NAVO, omdat Slowakije van beide lid is.

De Franse krant Le Monde benadrukt dat dit een gemeenschappelijk Europees beleid ten opzichte van Rusland nog ingewikkelder kan maken, hetgeen al lastig is als gevolg van de oppositie van de Hongaarse premier Viktor Orbán.

Volgens Le Monde beloofde Fico tijdens de campagne om militaire hulp aan Oekraïne niet af te wijzen, met het argument dat dit het conflict zou vertragen, maar ook om zich te verzetten tegen sancties tegen Rusland en om de betrekkingen met Moskou te normaliseren.

Fico heeft ook beloofd nauwer te gaan samenwerken met de Hongaarse regering, wat het isolement van Orbán zou kunnen verbreken met betrekking tot zijn anti-Kyiv-standpunt binnen de EU.

Volgens The New York Times werd Fico's campagne gekenmerkt door conservatisme, nationalisme, anti-lgbt-retoriek en beloften van genereuze uitkeringen, verpakt in een antiliberale agenda die effectief was in kleine steden en plattelandsgebieden.

Onderzoeksanalist Dominika Hajdu werd geciteerd door The New York Times en stelde dat de oorlog in Oekraïne tijdens de verkiezingen werd gezien als een bijzaak. Zaken als voedsel- en brandstofprijzen en een sociale kloof tussen conservatisme en progressivisme hadden meer invloed op de gemiddelde Slowaakse kiezer.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba werd geciteerd door Al Jazeera en bevestigde dat Fico's regeringspartners doorslaggevend zullen zijn in het bepalen van de relatie van Slowakije met Rusland en de rest van de Europese Unie.