Deze 'heks' onthulde geheime informatie in de Tweede Wereldoorlog
In tijden van conflict vertrouwen militaire officieren doorgaans op conventionele methoden om cruciale informatie te vergaren. Spionage, ondervragingen en cryptografie vormen de gebruikelijke instrumenten in het arsenaal van de inlichtingendiensten.
Te midden van de tumultueuze gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog deed zich echter een opzienbarend fenomeen voor. De praktijk van informatievergaring kreeg daardoor een onverwachte wending.
Foto: Museums Victoria / Unsplash
Na de Eerste Wereldoorlog en een dodelijke grieppandemie die miljoenen slachtoffers had geëist, omarmden veel Britten het spiritisme. Het was een geloofssysteem dat beweerde dat de levenden contact konden maken met de doden.
Foto: Fuu J / Unsplash
Dit geloof beperkte zich niet tot het gewone volk. Volgens The Telegraph gingen officieren op een ongebruikelijke manier te werk door hulp in te roepen van een medium om geheime oorlogsfeiten te onthullen. En plotseling stond Helen Duncan, een befaamd medium uit Schotland, in het middelpunt van de belangstelling.
Foto: Museums Victoria / Unsplash
Waarom stond Helen Duncan opeens in het middelpunt? En over welke gaven beschikte ze? Lees snel verder!
Foto: Julia Arte / Unsplash
Helen Duncan was geboren in 1897 in het kleine Schotse stadje Callander. Al snel verzette ze zich tegen de beperkingen van haar leven daar.
Foto: Léon McGregor / Unsplash
Ze leek bovennatuurlijke gaven te bezitten en kreeg al snel de bijnaam 'Hellish Nell'. De jonge Helen kon naar verluidt geesten zien.
Foto: Rhett Wesley / Unsplash
Tegen 1926 werkte 'Hellish Nell' als medium. Ze begon in Dundee, Schotland. Daarna werkte ze door het hele land om haar groeiende gezin te onderhouden.
Foto: Bjorn Snelders / Unsplash
Duncan leidde haar séances in een donkere kamer die werd verlicht door zacht rood licht, zo meldt National Geographic. Zittend achter gordijnen trad ze in een trance en vertrouwde ze op haar "geestelijke gidsen" - genaamd Peggy en Albert - om de bijeenkomsten te leiden.
Foto: Marek Piwnicki / Unsplash
Volgens National Geographic produceerde Duncan ectoplasma, een spookachtige, witte substantie die leek te materialiseren in de vorm van geesten. Dit ectoplasma leek uit haar mond en neus te stromen.
Foto: Thomas Stephan / Unsplash
Terwijl de roem van Duncan zich verspreidde, trok ze de aandacht van sceptici zoals de onderzoeker Harry Price. Met Duncans toestemming onderzocht Price haar in 1931. Hij geloofde dat Duncan een bedrieger was. Hoewel hij niet definitief kon bewijzen hoe ze ectoplasma produceerde, had hij een theorie.
Foto: Ozgu Ozden / Unsplash
Volgens Price was haar ectoplasma een eenvoudige kaasdoek. Ze had van tevoren eiwitten ingeslikt die ze vervolgens uitspuugde, zei hij. Bovendien leken de geesten die ze creëerde op poppen, niet op echte mensen.
Foto: Wouter Supardi Salari / Unsplash
Op 3 september 1939 veranderde de wereld in één klap. Groot-Brittannië was in oorlog met Duitsland en zijn bondgenoten. De overheid beperkte de stroom van informatie om de moraal te versterken en te voorkomen dat militaire geheimen in verkeerde handen zouden vallen. Maar wie konden toch nog informatie lekken naar de sensatiepers? Mediums!
Foto: Museums Victoria / Unsplash
Op 24 mei 1941 leidde 'Hellish Nell' een bijeenkomst in Edinburgh toen ze schokkend nieuws kreeg van een geest: een Brits oorlogsschip was gezonken. Roy Firebrace, Schotlands hoofd van militaire inlichtingen, was aanwezig bij de bijeenkomst. Na de séance controleerde hij de beweringen van Duncan en ontdekte hij dat de H.M.S. Hood inderdaad kort daarvoor gezonken was.
Foto: Museums Victoria / Unsplash
Volgens De Daily Mail was Duncan in november 1941 scéances aan het houden in Portsmouth, Engeland, toen de geest van een zeeman nieuws bracht over een andere scheepsramp. Een Duitse onderzeeër had de H.M.S. Barham getorpedeerd, die met 862 opvarenden was gezonken. De Britse regering zou het zinken pas in januari 1942 openbaar maken.
Luitenant Stanley Worth, een officier van de Koninklijke Marine, twijfelde aan Duncans capaciteiten. Ze beweerde de geesten van Worth's familieleden te hebben opgeroepen, maar deze familieleden waren nog in leven.
Foto: Museums Victoria / Unsplash
Om Duncan te ontmaskeren, woonde Worth een andere séance bij - dit keer met een vermomde politieagent. In het midden van de séance sprong de politieman op, trok het gordijn van Duncan weg en arresteerde haar.
Foto: niu niu / Unsplash
De pers berichtte opgewonden over het proces tegen de Schotse 'heks'. Zelfs premier Winston Churchill merkte de vreemde gang van zaken op en noemde het "ouderwetse flauwekul." Op 3 april 1942 kwam de jury tot haar besluit: Duncan was schuldig aan bedrog.
Nadat ze in 1944 werd vrijgelaten, ging Duncan weer aan de slag met haar mediumwerk. Daardoor werd ze het doelwit van meer politie-invallen. Uiteraard was de 'heks' niet alleen problematisch omdat ze mogelijk de boel belazerde, maar ook omdat ze staatsgeheimen vrijgaf.
Foto: Museums Victoria / Unsplash
Haar aanhangers bleven haar steunen. Zelfs nadat ze in 1956 overleed, vroegen ze de Britse regering om haar gratie te verlenen.
Foto: Ming Jun Tan / Unsplash
Nooit is iemand erachter gekomen hoe Duncan wist wat er met de schepen Hood en Barham was gebeurd. Haar geheimen zijn verdwenen toen ze stierf, net als de geesten die ze opriep.
Foto: S. Widua / Unsplash